Poradnik Wykorzystaj Prawo
Jeśli książka, którą czytamy, nie przebudzi nas niczym pięść, która uderza nas w głowę, po co zatem ją czytamy? Franz Kafka
Jeśli poradnik „Wykorzystaj prawo” przebudzi kilku społeczników, uznam, że dobrze wykonaliśmy naszą pracę w ramach Akademii Instytutu Spraw Obywatelskich.
W Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej czytamy: „Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli”. Motywacją do uruchomienia Akademii była chęć wzmocnienia tych wszystkich obywateli, którzy walczą o dobro wspólne, jak np. czyste powietrze, ciszę za oknem czy wspólną przestrzeń. Społeczników wzmacniamy, podnosząc ich kompetencje eksperckie w zakresie niezbędnym do udziału w procesie stanowienia prawa. W skrócie: uczymy, jak wykorzystać prawo w obronie dobra wspólnego. Wyzwanie jest duże, co jest oczywiste dla każdego, kto choć raz podjął próbę zmiany prawa – czy to lokalnego, krajowego, czy międzynarodowego. Udział w procesie stanowienia prawa wymaga odpowiednich kompetencji, czyli wiedzy, umiejętności i postawy. W niniejszym podręczniku przekazujemy wiedzę, która jest uzupełnieniem kompetencji nabywanych podczas szkoleń Akademii.
Od 1995 roku wykorzystuję prawo do zmiany społecznej. Z mojego doświadczenia wynika, że wiedza i umiejętności są ważne, ale nie najważniejsze. Kluczowa jest postawa, w szczególności odwaga i cierpliwość. Wiem to, bo wielokrotnie dane nam było przekonać się o tym na własnej skórze.
W skali lokalnej, gdy potrzebowaliśmy 5 lat działań inicjatywy „Łodzianie decydują”, żeby zmienić prawo w zakresie obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej w Łodzi. W skali krajowej, gdy dopiero po dziesięciu latach naszej kampanii „Wolne do GMO? Chcę wiedzieć!” rząd wprowadził znakowanie żywności „bez GMO”. W skali międzynarodowej, kiedy doświadczyliśmy porażki w kampanii przeciwko międzynarodowej umowie handlowej CETA. Podejmowanie się systemowej zmiany prawa to najczęściej długi marsz, a nie sprint. I o tym warto szczególnie pamiętać. Zachęcam do lektury tekstów poradnika „Wykorzystaj prawo”. Jednocześnie polecam książki Franza Kafki. Lektura „Procesu”, „Przed prawem” czy „Kolonii karnej” przebudza niczym pięść, która uderza nas w głowę. To ważne, bo w działalności społecznej możemy wpaść w pułapkę, w której to nie my wykorzystujemy prawo, ale prawo wykorzystuje nas.
Autorem wstępu do poradnika jest Rafał Górski - Prezes Zarządu Instytutu Spraw Obywatelskich
